Zamek Bobolice
Odbudowana z ruin, królewska twierdza Kazimierza Wielkiego, dziś perła Jury Krakowsko – Częstochowskiej. Królewski Zamek Bobolice to leżąca na Jurze Krakowsko - Częstochowskiej twierdza zbudowana w połowie XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego.
Należał on do systemu umocnień zwanych „Orlimi Gniazdami”, które chroniły zachodnią granicę państwa od strony Śląska. Na przestrzeni wieków Zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, jednak od XV wieku pozostaje nieprzerwanie w rękach prywatnych.
Zamek Bobolice mocno ucierpiał na skutek kilkukrotnych oblężeń m.in. w 1587 roku kiedy zdobył go pretendujący do polskiego tronu arcyksiążę Maksymilian Habsburg. Najbardziej dramatyczny okazał się jednak dla niego "potop szwedzki", od czasu którego systematycznie popadał w ruinę. Gdy w 1683 r. król Jan III Sobieski w drodze do Krakowa - miejsca koncentracji wojsk polskich przed odsieczą wiedeńską - zatrzymał się na Zamku Bobolice, jego orszak musiał nocować w namiocie. Pomimo swego dość kiepskiego stanu, warownia była użytkowana jeszcze w wieku XVIII.
Pod koniec wieku XX, rodzina Laseckich - obecnych właścicieli zamku, podjęła wyzwanie uratowania tego pięknego zabytku przed całkowitą zagładą. Na zlecenie przedstawicieli rodziny: senatora Jarosława W. Laseckiego i jego brata Dariusza Laseckiego, przy pomocy najlepszych polskich naukowców i ekspertów, przeprowadzono prace archeologiczne, zabezpieczające i rekonstrukcyjne, mające na celu uratowanie tego zabytku o narodowym znaczeniu. Trwające ponad 12 lat prace rekonstrukcyjne w roku 2011 dobiegły końca, a zamek powrócił do stanu swojej dawnej świetności.
Zamek został udostępniony turystom. Obecnie w jego murach powstaje muzeum oraz centrum obsługi ruchu turystycznego. U podnóża zamku zlokalizowane są hotel oraz restauracja specjalizująca się w tradycyjnej, jurajskiej kuchni. Pod jego murami znajduje się także "Popas rycerski" - miejsce, w którym można odpocząć, zorganizować rodzinny piknik, a także posilić się przygotowywanymi tu potrawami.
CIEKAWOSTKI ZAMKU BOBOLICE
Średniowieczne WC
Charakterystyczny wykusz widniejący na wschodniej ścianie Zamku kryje w sobie autentyczną, zamkową latrynę, która oryginalnie się w tym miejscu znajdowała. Kiedyś podobnych wykuszy było na Zamku więcej, dokładne położenie udało się jednak ustalić w stuprocentach tylko w przypadku tego, którego zobaczyć można dzisiaj.
Renesansowy high-tech
W XVI wieku Zamek Bobolice, który przekształcono w renesansową rezydencję był jednym z
najnowocześniejszych w Polsce. W jego murach znalazła się nawet winda towarowa, którą
transportowano posiłki z kuchni na wyższe kondygnacje zamku, a także wiele innych technicznych nowinek tego okresu.
Patriotyczny wandalizm
Otynkowane niegdyś ściany Zamku Bobolice, w XIX wieku padły ofiarą, można by rzec patriotycznego wandalizmu. Zagładę przyniósł zamkowym tynkom zryw narodowy znany jako Powstanie Listopadowe. Kiedy powstańcom zaczęło brakować surowców do produkcji prochu, powołano specjalną komisję pod dowództwem kpt. Nieszkocia, która miała za zadanie pozyskiwać saletrę ze ścian starych stajni i obór, ale także skuwając tynki położonych na Jurze warowni.
Pierwotna wieża Zamku Bobolice
W czasach Kazimierza Wielkiego, przez którego zamek został zbudowany, jego założenie obejmowało jedynie usytuowaną na skale, okrągłą wieżę oraz przylegający do niej mur obwodowy z niewielkim obiektem mieszkalnym w jego obrębie. Pierwotna wieża Zamku Bobolice(stołp) miała średnicę ok. 9 m, a grubość jej muru wynosiła u podstawy ok. 3m. Górująca dziś nad Zamkiem "wieża", która w rzeczywistości jest basztą powstała dopiero w wieku XVII.
Tylko jej część stanowią fragmenty XIV-wieczne, które wtopione są w widoczne do dzisiaj mury. Obecny kształt „wieży” Zamku Bobolice powstał w czasie przebudowy w XVII wieku. Relikty tej pierwotnej można jednak i dzisiaj zobaczyć w zaokrąglonej ścianie łączącej basztę z aneksem zachodnim. Warto zwrócić uwagę, że wieża i baszta nie znaczy to samo, choć pojęcia te są stosowane często wymiennie. Baszta była zawsze otwarta od wewnętrznej strony muru obronnego, podczas gdy wieża była ze wszystkich stron zamknięta.
Znaleziska archeologiczne na Zamku
Podczas prac archeologicznych, które na zamku prowadzone były w latach 2001 – 2002 dokonano wielu ciekawych znalezisk. Przede wszystkim pozwoliły one odtworzyć przebieg pierwotnych murów oraz charakteru późniejszych przebudów. Wykopaliska dostarczyły także wielu znalezisk ruchomych, wśród których były m.in.: ceramika naczyniowa (misy, dzbany, garnki, flasze), fragmenty kafli głównie wczesnorenesansowe i wczesnobarokowe, często pokryte kolorową glazurą, wykorzystujące motywy zdobnicze, takie jak: motywy figuralne, roślinne, zoomorficzne (rzadki motyw delfinów) i geometryczne, przedmioty metalowe: dwie kompletnie zachowane ostrogi (ok. XV w.), strzemię, grot bełtu kuszy, hak żelazny, fragment topora, elementy okuciowe, gwoździe, ćwieki, a ponadto kilka monet oraz fragmenty naczyń szklanych.
W gruzowisku ruin Zamku Bobolice odnaleziono także bardzo wiele fragmentów oryginalnej kamieniarki. Zostały one ponownie wykorzystane podczas odbudowy zamku.
(Michał Zębik)